23 Mawrth 2021

Wrth ymateb i ymgynghoriad Ofcom Sgrin Fach: Trafodaeth Fawr, ar ddyfodol cyfryngau gwasanaeth cyhoeddus, mae S4C wedi galw am ddiwygio'r drefn rheoleiddio er mwyn rhoi amlygrwydd i'r Gymraeg ar lwyfannau digidol.

Mewn llythyr at Ofcom mae Prif Weithredwr S4C, Owen Evans yn galw am fesurau brys i ddiwygio'r system reoleiddio i sicrhau amlygrwydd ac argaeledd ar delerau teg i wasanaethau ar-lein S4C, ochr yn ochr â'r darparwyr cyfryngau gwasanaeth cyhoeddus (PSMs) eraill.

Mae S4C o'r farn fod cynnwys Saesneg yn dominyddu'r llwyfannau mwyaf poblogaidd, gyda darparwyr byd-eang yn medru buddsoddi'n sylweddol mewn technoleg i hyrwyddo'u cynnwys ar sail data defnyddwyr.

Yn y llythyr, mae S4C yn pwysleisio'r camau isod fel blaenoriaeth:

- Yr hawl i PSMs yn ieithoedd brodorol y DU gael lefel uchel o amlygrwydd ar draws platfformau a dyfeisiau.

- Gofyniad safonol i fod ar gael ar yr holl setiau teledu clyfar.

- Data i fod yn eiddo i'r darparwyr yn hytrach na'r platfformau, er mwyn medru gwneud penderfyniadau comisiynu ac amserlenni yn seiliedig ar dystiolaeth.

- Mae S4C am sicrhau ffynonellau hirdymor a chynaliadwy o incwm masnachol, gan gynnwys incwm hysbysebu a nawdd (llinol a digidol).

- Mae angen sicrhau telerau teg gyda pherchnogion y platfformau er mwyn cynyddu'r incwm i'r PSMs i'w ailfuddsoddi mewn cynnwys.

- Ymestyn yr egwyddorion amlygrwydd ac argaeledd uchod i unrhyw ddulliau newydd o gyfleu fideo sy'n debygol o ddod yn boblogaidd, e.e. Ultra HD.

Meddai Owen Evans: "Mae angen moderneiddio'r fframwaith reoleiddio er mwyn sicrhau bod yna gyfryngau gwasanaeth cyhoeddus llewyrchus yn yr ieithoedd brodorol sy'n ffynnu am flynyddoedd i ddod.

"Mae'n anodd i PSM mewn iaith leiafrifol fel S4C ddylanwadu ar y platfformau byd-eang trwy drafodaeth fasnachol ac felly rydym yn galw am ymyrraeth drwy ddeddfwriaeth.

"Heb hyn, mae yna beryg go iawn na fydd cynnwys Cymraeg yn weladwy ar-lein ac na fydd y Gymraeg yn rhan o fywyd bob dydd cenedlaethau'r dyfodol. "